UNGA
Guterres: Waqti yar ayaa ka haray in laga fogaado musiibooyinka cimilada
Xoghayaha guud ee Qaramada Midoobay Antonio Guterres ayaa ka digay inta lagu guda jiro shirmadaxeedka cimilada ee hoggaamiyayaasha Adduunka Arbacadii in aysan waqti badan ka harin si looga fogaado masiibo deegaan.
"Waa in aan dib u habeyn ku sameynaa waqtiga ka lumay caga-jiidista, gacan-wareejinta iyo damaca qaawan ee danaha cakiran ee balaayiinta ka imaanaya shidaalka fosilka," ayuu Guterres u sheegay hoggaamiyeyaasha adduunka bilowgii dood-cilmiyeedka Golaha Guud ee Qaramada Midoobay ee xarunta Qaramada Midoobay ee New. York.
Kadib khudbaddii furitaanka ee Guterres, madaxda dowlado matalaya 34 waddan ayaa loo qorsheeyay inay ka hadlaan muhiimada sii jirista, oo ay ku jiraan Brazil, Pakistan, South Africa, Canada, Midowga Yurub iyo Tuvalu, oo ah jasiirad ku taal Polynesia oo halis ugu jirta kor u kaca heerka badda.
Madaxweynaha Brazil Luiz Inacio "Lula" da Silva ayaa ka baxay shirka dalkiisa kadib markii uu xanuunsaday. Wasiirka deegaanka ayaa la filayaa inuu ka hadlo booskiisa.
Labada waddan ee ugu dhaqaalaha badan iyo wasakheynta ugu weyn -ee Mareykanka iyo Shiinaha - ayaa si muuqata looga saaray liiska dadka ka hadlay.
Waddamada qorshaynaya inay kordhiyaan ballan-qaadyada dhimista qiiqa ayaa lagu casuumay madashan. Ergeyga gaarka ah ee cimilada ee Maraykanka John Kerry ayaa goob joog ahaa.
Guterres waxa uu sheegay in isbedelka caalamiga ah ee ka imanaya shidaalka fosil una gudbayo ilaha tamarta la cusboonaysiin karo uu hadda socdo, laakiin horumarkan ayaa dib u dhacay tobanaan sano. Wuxuu sheegay in waxyeelada isbedalka cimiladu ay si weyn u garaaceyso dunida soo koreysa, iyadoo ugu horrayn eedda ay leedahay Waqooyiga Caalamka.
"Waddamo badan oo sabool ah ayaa xaq u leh inay caroodaan, ama ay xanaaqaan, sababtoo ah waxay la ildaran yihiin dhibaatooyin cimilo oo aysan waxba abuurin, xanaaqsan sababtoo ah maalgelinta loo ballanqaaday ma dhicin. " Madaxweynaha ayaa yiri.
See all News Updates of the Day
RW Xamse oo la kulmay Madaxweyne Biden iyo Xoghayaha Guud ee QM Antonio Guterres
Ra’iisul Wasaaraha Soomaaliya, Mudane Xamse Cabdi Barre ayaa magaalada New York ee xarunta Qaramada Midoobay kula kulmay madax sarsare oo ay ka mid yihiin, Madaxweynaha dalka Maraykanka Joe Biden, Xoghayaha Guud ee Qaramada Midoobay Antonio Guterres, Wasiirka arrimaha debedda ee Imaaraadka Carabta iyo madax kale.
Ra’iisul Wasaaraha ayaa kala hadlay madaxweyne Joe Biden sidii dowladda Mareykanku ay u sii xoojin lahayd taageerada dagaalka lagu ciribtirayo Al-Shabaab, qaadista cunaqabateynta hubka ee saaran Soomaaliya, si ciidamadeena Soomaaliya ay ula wareegaan guud ahaan amniga dalka.
Waxaa kale oo ay ka wada hadleen sidii Mareykanka uu dowladda Soomaaliya gacan uga siin lahaa barnaamijka deyn cafinta ee gabagabada maraya si loo xaqiijiyo Soomaaliya oo gaarta horumar iyo isku filnaansho dhaqaale.
Ra'iisal wasaare Xamse Cabdi Barre iyo Xoghayaha Guud ee Qaramada Midoobay ayaa dhinacooda ka wada hadlay xoojinta iyo wada-shaqaynta u dhexeysa hey’adaha Qarmada Midoobay iyo Soomaaliya, iyaga oo si gaar iskula soo qaaday sidii la isaga kaashan lahaa wax ka qabashada arrimaha muhiimka ah sida amniga, nabadda, horumarinta, isbeddelka cimillada iyo hiigsiga yoolasha horumarka waara.
Sida lagu faahfaahiyey warsaxaafadeed ka soo baxay xukuumadda Soomaaliya, ra'iisal wasaare Xamse Cabdi Barre ayaa kala hadlay wasiirka arrimaha debedda ee isu-tagga imaaraadka carabta sidii loo xoojin lahaa xiriirka labada dhinac.
RW Xamse oo faahfaahin ka bixiyey qaadashada kaarka aqoonsiga
Ra’iisul-wasaaraha Soomaaliya Xamse Cabdi Barre ayaa sheegay in kaararka cusub ee aqoonsiga Soomaalida uu heli doono qof kasta oo Soomaali ah oo buuxiya shuruudaha lagu qeexi doono sharciga jinsiyadaha ee dastuurka Soomaaliya.
RW Xamse ayaa wareysi uu siiyay VOA ku sheegay in kaarka aqoonsiga uu qofka Soomaaliga ah siin doono sumad ama aqoonsi ka weyn kan qabiilka, isla markaana uu ku heli doono addeegyo kale duwan.
Caasha Ibraahim Adan Cuud ayaa RW Xamse wareysi kula yeellatay magaalada New York.
Wareysiga Ra'isul Wasaare Xamza Barre (Qeybtii labaad)
Ra'isul Wasaaraha Soomaaliyaa Xamza Cabdi Barre oo ku sugan magaalada New York, ayaa VOA u sheegay in khubadda uu ka jeedin doono shirka Golaha Guud ee Qaramada Midoobay uu diiradda ku saari doono xaaladda Soomaaliya ee dhinacyada amniga, oo uu sheegay in horumar weyn laga sameeyay.
Xamza ayaa sheegay in dunida uu ugu baaqi doono in Soomaaliya la maalgashado maada ay barwaaqo ka buuxdo.
Ra'isul Wasaaraha ayaa dhinaca kale VOA u sheegay in khubaddiisa uu ku soo dari doono in dulmiga laga daayo Muslimiinta dunida, gaar ahaa dadka reer Falastiin, sidoo kalana la joojiyo afganbiyada ka dhacaya qaaradda Africa.
Weriyaheena Caasha Cuud ayaa Xamza Barre wareysi kula yeelatay magaalada New York. Waatana qeybta labaad ee wareysiga RW Hamse uu siiyay VOA.
Mareykanka oo Kenya ku ammaanay ka qeybgalkeeda dagaalka ka dhanka ah Al-shabaab
Xoghayaha Arrimaha Dibadda ee Maraykanka Antony Blinken ayaa maanta la kulmay madaxweynaha Kenya William Ruto 'si uu u muujiyo sida uu ugu faraxsan yahay iskaashiga istiraatijiyadeed ee muddada dheer' ee ay Kenya la wadaagto Maraykanka iyo ka qayb nabadda iyo xasilloonida caalamka.
"Xoghaye Blinken ayaa uga mahadceliyey Kenya sida ay uga fiirsaneyso inay hoggaamiso howlgal amni oo caalami ah oo ay ku tagto Haiti" ayaa lagu yiri bayaan kasoo baxay dowladda Mareykanka.
Mareykanka ayaa sidoo kale Kenya ku ammaanay 'la dagallaanka falalka aragagixiso ee ka jira Soomaaliya' iyo ka qebbgalkeeda xasilinta xasradaha Sudan iyo horumarinta nabada bariga Jamhuuriyadda Dimuqraadiga ah ee Congo.
"Xoghayuhu waxa uu dib u xaqiijiyay qiyamka dimuquraadiyadeed ee aanu wadaagnay waxaanu soo dhaweeyay iskaashiga dhaqaale ee qotoda dheer ee u dhexeeya Maraykanka iyo Kenya." ayuu raaciyay bayaanka Wasaaradda Arrimaha Dibadda Mareykanka.
Sidee looga fal-celiyey khudbaddii Zelenskyy ee QM?
Madaxweyneha Ukraine Volodymyr Zelenskyy ayaa kulankii guud ee Qaramada Midoobay, oo uu hadal ka jeediyey, ku sheegay in taageerada Ukraine iyo cunaqabataynada la saaray Ruushku ay yihiin Axdiga lagu aasaasay Qaramada Midoobay.
Zelenskyy ayaa intaas ku daray in dawladdiisa ay dedaal ugu jirto inay helaan taageerada ugu badan ee caalamka, halka ay doonayaan inay keli ka dhigaan Ruushka.
Weriyaha VOA ee Qaaradda Yurub Cabdixaafid Cawil Ismaaciil ayaa warbixintan ku eegaya khudbadda madaxweynaha Ukraine, iyo sida looga falceliyey.
Madal